Gee jou splinternuwe motorvoertuig jou nagmerries? Die Wet op Verbruikersbeskerming sal tot jou redding kom.

“Die Wet op Verbruikersbeskerming 68 van 2008 bied 'n breë en omvattende bestek vir verbruikersbeskerming. Dit het ten doel om die verbruikersomgewing uit te brei en in stand te hou om regverdigheid, toeganklikheid, doeltreffendheid, volhoubaarheid en verantwoordelikheid tot voordeel van verbruikers te verseker." (Uittreksel uit uitspraak hieronder, vrylik vertaal.)

Jy ry met jou splinternuwe motor huis toe, gretig om die gesin uit te neem vir jul eerste plesierrit. Geluk! Totdat die motor skielik nie wil aansit nie, of jy 'n vreemde geluid hoor, of jy merk roeskolle op, of .... dit kan enigiets wees. Alhoewel "splinternuut" in teorie "vry van gebreke" behoort te beteken, is dit nie altyd die werklikheid nie.

Jy neem die motor na die handelaar terug en jy eis 'n terugbetaling, of 'n vervanging, of ten minste 'n geleentheidsmotor terwyl hul jou motor gaan herstel. “Nee, jammer” sê die handelaar, “daar is niks fout daarmee nie/die waarborg dek dit nie/dis nie ons probleem nie/ensovoorts...” - wat staan jou nou te doen?

Stap een: Volg die Wet op Verbruikersbeskerming se voorgeskrewe dispuutbeslegtingsprosesse.

• ’n Motoris kon nie haar splinternuwe VW Polo Vivo aanskakel nadat dit by haar afgelewer is nie. Die voertuig is na die handelaar teruggesleep wat rapporteer het dat die Polo in ’n werkende toestand is en nie defektief is nie.
  
  
• 'n Paar dae later wou die Polo weer nie aanskakel nie en het 'n "klak-klak” geluid gemaak. Die probleem is as 'n los smeltdraad pennetjie (“loose fuse pin”) gediagnoseer en reggemaak, maar die koper het geweier om die motor terug te neem en sy het die handelaar in kennis gestel dat sy die koop van die voertuig kanselleer.
  
  
• Die koper het 'n klag by die Motorbedryf Ombud van Suid-Afrika ingedien, wat bevind het dat dit nie haar verwagting dat die verskaffer die transaksie moes kanselleer, kon ondersteun nie. Hierna het die koper haar na die hooggeregshof gewend.
  
  
• Die hof het haar aansoek vir ‘n bevel vir 'n nuwe motor of 'n terugbetaling van koopprys van die hand gewys. Die hof bevind dat sy nie eers alle interne geskilbeslegtingsmeganismes uitgeput het voordat sy die hof genader het nie. Om spesifiek te wees, sy moes eers die omvattende geskilbeslegtingsmeganismes wat in die Wet op Verbruikersbeskerming voorsien is, gevolg het. Sy het wel die toepaslike bedryfsombud genader, maar sy het nie daarna 'n klag by die Nasionale Verbruikerskommissie ingedien nie, en ook nie die Verbruikershof, die Nasionale Verbruikerstribunaal of 'n gemagtigde alternatiewe dispuutbeslegtingsagent genader nie.
  
  
• Die les: Jy moet eers die ander dispuutbeslegtingmeganismes wat die Wet op Verbruikersbeskerming voorskryf gebruik, voordat jy hof toe kan gaan!

Stap Twee: Dan kan jy hof toe gaan.

‘n Koper het wydverspreide roesplekke in sy splinternuwe Ford Everest gevind en het die handelaar versoek om dit te herstel. Die handelaar het geweier en het beweer dat die koper swembadsuur in die motor gemors het. Nadat die koper die Ombud vir die Motorbedryf sonder sukses genader het - die handelaar het geweier om met die Ombud se ondersoek saam te werk - het die koper die geval na die Nasionale Verbruikerstribunaal verwys. Die tribunaal het die handelaar beveel om die roes te verwyder.

In hierdie geval was dit die motorhandelaar, eerder as die koper, wat hof toe gegaan het. Die motorhandelaar het die tribunaal se bevel in die hooggeregshof op appèl geneem.

Die hof het die appèl van die hand gewys en die tribunaal se roesverwyderingsbevel gehandhaaf -

• Die Wet op Verbruikersbeskerming bied aan elke verbruiker die reg om goedere aan te skaf wat van goeie gehalte is, wat in goeie werkende toestand is en wat sonder enige gebreke is.
  
  
• Die voertuig was op die datum van die kooptransaksie gebrekkig. Dit is irrelevant dat die voertuig nog funksioneel was en sy doel vervul het om die koper “van Punt A na Punt B” te vervoer. Die voertuig het dit oor drie jaar en vir 170 000 kilometer gedoen voordat hierdie saak uiteindelik in die hof aangehoor is. Soos wat die hof dit stel "is ‘n nuwe voertuig nie veronderstel om enige roes of korrosie op enige van die onderdele te hê nie ... 'n mens kan sê dat die voertuig minder aanvaarbaar is en minder veilig is as wat mens redelikerwys kan verwag van 'n splinternuwe motor. Dit dui op ’n gebrek in die voertuig.”
  
  
• Jy as koper moet in so 'n geval kan bewys dat die gebrek ten tyde van die kooptransaksie bestaan het en dat jy onbewus was van die gebrek. In hierdie geval was die roes 'n latente gebrek (wat onder 'n mat versteek was) en aangesien die koper geen motorkenner was nie, was dit irrelevant dat hy 'n vooraflewering-inspeksievorm onderteken het wat bevestig het dat daar geen probleem met die motor was nie.
  
  
• Die hof bevind dat die koper wel daarin geslaag het om te bewys wat hy moes. Die hof beveel die handelaar om "die roes te verwyder en die Respondent se motor te herstel na die standaard wat dit oorspronklik moes gewees het as daar geen roes was nie".

Dring daarop aan dat jou splinternuwe motor heeltemal vry is van defekte. Ons kan jou met spesifieke advies en bystand help as dit nie so is nie.